Sâu răng và viêm nướu (nhiễm trùng nướu) do vi khuẩn gây ra. Răng và nướu là nơi chứa vi khuẩn có thể đi xuống và gây hại cho phổi. Chúng sống trong mảng bám răng, một lớp màng hình thành trên răng và tiếp tục sinh sôi. Bạn có thể ngăn chặn điều này bằng cách loại bỏ mảng bám bằng cách đánh răng và dùng chỉ nha khoa hàng ngày. Một số vi khuẩn có thể được hít vào phổi thông qua những giọt nước bọt nhỏ. Phổi khỏe mạnh có khả năng phòng vệ để đối phó với nó. Phổi bị tổn thương do bệnh tật không có khả năng tự vệ, làm tăng nguy cơ vi khuẩn gây nhiễm trùng hoặc làm cho các vấn đề về phổi trở nên tồi tệ hơn. Bệnh nướu răng cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm mạn tính trong các bệnh phổi như hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (Chronic Obstructive Pulmonary Disease-COPD). Viêm đường hô hấp là một yếu tố dẫn đến các triệu chứng thường xuyên hơn và gây tổn thương phổi. Nướu răng bị nhiễm trùng và viêm sẽ khiến các bộ phận còn lại của cơ thể phải cảnh giác. Điều này có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiều hơn ở phổi.

Răng giả—không vấn đề gì?

Thực ra, răng giả có thể là một vấn đề. Vi khuẩn sẽ tích tụ trên răng giả nếu bạn không tháo ra và ngâm chúng trong dung dịch vệ sinh trong giờ ngủ. Sau đó, vi khuẩn có thể được hít vào phổi. Răng giả thường không tốt bằng răng thật để nhai. Vì vậy, bạn có thể có nguy cơ bị nghẹn và hít vào đường thở cao hơn.

Thuốc hoặc phương pháp điều trị bệnh phổi có thể gây ra vấn đề cho răng của bạn không?

Một số loại thuốc dùng cho bệnh phổi có thể có tác dụng phụ gây hại cho răng. Nhiều loại thuốc chống viêm và thuốc giãn phế quản dạng hít có thể gây ra tình trạng "khô miệng".

Khô miệng có thể khiến bạn dễ bị sâu răng và bệnh nướu răng hơn vì nước bọt trong miệng giúp bảo vệ răng khỏi vi khuẩn. Nhai kẹo cao su không đường hoặc ngậm kẹo không đường có thể giúp bạn tiết nhiều nước bọt hơn. Bạn cũng có thể sử dụng các sản phẩm nước bọt nhân tạo như Biotene™. Liệu pháp oxy hoặc PAP không được làm ẩm cũng có thể gây khô miệng. Sử dụng máy tạo độ ẩm để bổ sung độ ẩm cho oxy và các thiết bị CPAP hoặc biPAP có thể hữu ích.

Bệnh nhiễm nấm men trong miệng (oral candidiasis) có thể do thuốc hít như corticosteroid gây ra. Tất cả chúng ta đều có nhiều loại vi khuẩn sống trong miệng (hệ vi khuẩn bình thường). Nấm men Candidia thường có thể sống trong miệng, nhưng hệ vi khuẩn khác trong miệng và hệ thống miễn dịch khỏe mạnh sẽ kiểm soát được chúng. Một số loại thuốc có thể phá vỡ sự cân bằng bình thường đó, tạo điều kiện cho nấm men phát triển và lây lan. Các mảng trắng phát triển trên lưỡi, má và cổ họng trong bệnh nhiễm nấm men trong miệng.

Mặc dù chúng thường không đau, nhưng chúng có thể trở nên đau, chảy máu và gây ra cảm giác nóng rát. Bệnh nấm miệng được điều trị bằng nystatin hoặc các loại thuốc chống nấm khác. Bạn có thể làm một số việc để giảm nguy cơ mắc bệnh nấm miệng. Sử dụng bình xịt với buồng đệm để đưa nhiều thuốc hơn vào phổi và ít tiếp xúc với răng hơn. Bạn nên súc miệng hoặc súc miệng và đánh răng kỹ sau mỗi lần sử dụng bình xịt.

Làm thế nào để tôi có thể tránh các vấn đề về phổi do bệnh răng hoặc nướu?

Vệ sinh răng miệng hàng ngày có thể giúp ích cho răng và phổi của bạn. Bạn cần xử lý vi khuẩn trên răng và nướu trước khi chúng có thể lây lan đến phổi.

Có thể ngăn ngừa sâu răng và bệnh nướu bằng cách loại bỏ mảng bám bằng cách vệ sinh răng miệng hàng ngày kỹ lưỡng. Bạn phải kiên trì vì mảng bám vi khuẩn sẽ bắt đầu tích tụ trở lại chỉ sau vài giờ sau khi loại bỏ.

■ Bàn chải đánh răng lông mềm có thể loại bỏ mảng bám trên ba bề mặt của mỗi răng—mặt ngoài, mặt cắn và mặt trong.

■ Chỉ nha khoa hoặc chất thay thế chỉ nha khoa, chẳng hạn như OpalpixTM, là cần thiết để cạo sạch mảng bám trên hai mặt bên. Mặt bên của răng là nơi sâu răng và nhiễm trùng nướu có thể gây hại nhiều nhất.

■ Việc loại bỏ mảng bám trước khi đi ngủ rất quan trọng vì tình trạng "khô miệng" thúc đẩy sâu răng có thể xảy ra trong khi ngủ.

■ Bạn cần chà kỹ và nhẹ nhàng dọc theo đường viền nướu của răng để loại bỏ mảng bám. Mảng bám này khó nhìn thấy trong rãnh giữa răng và nướu. Nếu bạn không loại bỏ mảng bám, rãnh sẽ sâu hơn và bạn có thể bị tổn thương nướu và thậm chí là xương hỗ trợ. Nếu xương bị xói mòn, răng sẽ bắt đầu lung lay. Đây được gọi là bệnh nha chu.

■ Cao răng là cặn cát/sần có thể hình thành khi mảng bám mềm không được loại bỏ. Đây là dấu hiệu của việc vệ sinh răng miệng kém. Cao răng gây kích ứng và khiến nướu bị viêm nhiều hơn. Không giống như mảng bám, cao răng không thể bị bong ra khi đánh răng và dùng chỉ nha khoa mà thay vào đó, cao răng cần được nha sĩ hoặc chuyên gia vệ sinh răng miệng cạo sạch. Vệ sinh răng miệng thường xuyên để loại bỏ cao răng. Cao răng có nhiều khả năng phát triển trên các bề mặt khó tiếp cận như mặt sau và mặt bên của răng cửa dưới và mặt ngoài của răng hàm trên. Hãy đặc biệt chú ý vệ sinh những vị trí đó.

■ Nên dùng kem đánh răng có chứa fluoride vì fluoride giúp ngăn ngừa sâu răng bằng cách làm chắc răng. Nếu bạn dễ bị sâu răng hơn, nha sĩ cũng có thể đề xuất

sử dụng nước súc miệng hoặc gel có chứa fluoride.

■ Một số nhãn hiệu kem đánh răng, chẳng hạn như Colgate Total™, cũng chứa thành phần kháng khuẩn. Bạn cũng có thể sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn, chẳng hạn như loại có chứa chlorhexidine.

Vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng và thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa sâu răng và các bệnh về nướu. Tuy nhiên, bạn cũng nên kiểm tra răng miệng thường xuyên để phát hiện và điều trị bất kỳ vấn đề nào có thể phát triển sớm.

Tôi có nên trao đổi với nha sĩ về các vấn đề đặc biệt không?

Hãy yêu cầu nha sĩ giúp bạn lập kế hoạch phòng ngừa dựa trên các vấn đề sức khỏe răng miệng và y tế riêng của bạn. Kế hoạch này có thể bao gồm:

■ Tần suất khám răng và vệ sinh răng miệng

■ Liệu bổ sung fluoride có hữu ích không ?

■ Có nên súc miệng bằng nước sát khuẩn không ?

■ Cách điều trị nhiễm trùng nấm miệng nếu có ?

■ Cách xử lý các vấn đề về khô miệng

Cả bạn và nha sĩ đều không muốn những cơn ho xảy ra khi có dụng cụ nha khoa sắc, nhọn trong miệng. Hãy cố gắng lên lịch khám răng khi bạn không ho nhiều hoặc gặp vấn đề về hô hấp. Hãy cho nha sĩ và nhân viên của bạn biết những cách có thể giúp tránh căng thẳng hoặc các vấn đề. Ví dụ, nếu bạn thấy dễ thở hơn khi ngồi nhiều hơn, hãy yêu cầu không ngã ghế nha khoa hoàn toàn. Hãy tạo một bộ tín hiệu bằng tay để sử dụng khi miệng bạn đầy để cho họ biết rằng bạn cần nghỉ ngơi. Và hãy chuẩn bị sẵn bình xịt cứu hộ, đề phòng trường hợp bạn cần sử dụng trong khi khám.

Có nguồn lực nào chi trả cho việc điều trị nha khoa không?

Chăm sóc răng miệng và nha khoa hàng ngày có hiệu quả và ngăn ngừa các vấn đề. Thông thường, mọi người không có bảo hiểm để chi trả cho việc chăm sóc nha khoa. Các chương trình Medicare và Medicaid của tiểu bang cung cấp ít hoặc không có bảo hiểm chăm sóc nha khoa. Những người có bảo hiểm y tế thường phải trả tiền cho các chương trình nha khoa riêng biệt. Hầu hết các trung tâm y tế cộng đồng đều có phòng khám nha khoa. Phí được điều chỉnh dựa trên thu nhập.

Bạn có thể kiểm tra các địa điểm tại https://www.findahealthcenter.hrsa.gov. Chương trình Dịch vụ nha khoa miễn phí (DDS), một dự án từ thiện của Dental Lifeline Network, dành cho những người đáp ứng được các điều kiện nhưng có thể phải chờ đợi lâu để được chăm sóc.