Trần văn Ngọc(*)

Lời giới thiệu:

Kính thưa quý bà con cô bác, hiện nay trí tuệ nhân tạo (TTNT) được ứng dụng trong mọi lĩnh vực trong đó có y học, đó là sự tích luỹ kiến thức và kinh nghiệm của con người từ thế hệ này sang thế hệ khác của con người và được cập nhật liên tục trong một hệ thống tinh vi và khá phức tạp, đó là trí tuệ nhân tạo. Mới đây tạp chí y khoa nổi tiếng của Anh New England Journal of Medicine (NEJM) cũng đã xuất bản một ấn phẩm riêng về trí tuệ nhân tạo (NEJM-AI) cho thấy tầm quan trọng của TTNT góp phần rất lơn vào y học phục vụ cho con người trong hiện tại và tương lai. Tuy nhiên mỗi nước có ngôn ngữ riêng nên bác sỹ mỗi nước cũng phải có kiến thức và kinh nghiệm chuyên ngành trong trao đổi với TTNT trong những lĩng vực mình quan tâm để có thể sửa chữa những thiếu sót, phiến diện và nhất là những ngôn từ đôi khi khá ngây ngô, tối nghĩa, không hợp hoàn cảnh văn hoá của người Việt.

Liên chi Hội Hô hấp cũng sẽ cập nhật những vấn đề hô hấp có tham gia của trí tuệ nhân tạo trong nghiên cứu, thực hành y khoa và tư vấn cho bệnh nhân trong mọi vấn đề hô hấp thông thương cũng như chuyên sâu và đăng trên web site của LCH Hô hấp TPHCM định kỳ để bà con có dịp tham khảo.

Những nội dung, BS cùng trò chuyện và trao đổi với TTNT bằng những câu hỏi thiết thực về những vấn đề bà con quan tâm và sẽ diễn đạt rõ ràng nhất có thể cho bà con dễ hiểu và áp dụng được trong công việc hàng ngày, giúp tăng cường sức khoẻ và tránh những bệnh tật do ăn uống, sinh hoạt gây ra trong cuộc sống xung quanh mình.

Chuyên đề về hen và viêm mũi dị ứng có 4 phần, chúng tôi sẽ giới thiệu từng phần đến quý bà con, cô bác tham khảo những vấn đề liên quan đến bệnh này và áp dụng trong cuộc sống và chăm sóc mình và người thân bị bệnh.

- Phần 1: những điều cần biết về bệnh hen

- Phần 2: những điều cần biết về bệnh viêm mũi dị ứng

- Phần 3: mối liên quan giữa hen và viêm mũi dị ứng

- Phần 4: điều trị và chăm sóc hen và viêm mũi dị ứng.

(*) PGS TS BS. Chủ tịch LCH Hô hấp TPHCM, P. Chủ tịch Hội Phổi VN, Chủ tịch PKĐK Ngọc Minh TPHCM.

 

PHẦN 1: NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ HEN SUYỄN

 

 

Hen phế quản là gì ?

Hen phế quản (còn gọi là hen, hen suyễn) là một bệnh lý viêm mạn tính, khiến đường thở bị viêm và hẹp gây khó thở, thở khò khè và tăng tiết đàm.

Một số đặc điểm chính của hen phổi bao gồm:

• Viêm đường thở do phản ứng quá mức của hệ thống miễn dịch với các tác nhân kích thích như bụi, khói, lông thú, vv
• Các cơn hen gây khó thở, tức ngực, ho và thở khò khè.
• Co thắt phế quản khiến đường thở bị hẹp lại.
• Tăng tiết đàm và nhầy trong phế quản.
• Triệu chứng thường xuất hiện đột ngột và thất thường.

Hen ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và cần được quản lý cẩn thận bằng thuốc điều trị. Việc tránh các yếu tố kích thích và theo dõi triệu chứng cũng rất quan trọng trong quản lý bệnh hen.

Làm thế nào để nhận biết các triệu chứng của cơn hen ?

Để nhận biết các triệu chứng của hen, bạn cần quan sát các dấu hiệu sau:

1. Triệu chứng gợi ý:
• Thở khò khè, thở gấp, thở rít
• Cảm giác ngực căng tức, khó thở khi hít vào
2. Ho:
• Ho kéo dài, khó kiểm soát
• Đôi khi ho ra đờm dính, màu trắng hoặc có màu
3. Khò khè, khó thở:
• Tiếng thở phát ra lớn, rít, khò khè
• Tiếng thở này càng rõ khi thở ra
4. Triệu chứng toàn thân :
• Cảm thấy mệt mỏi, uể oải, sức lực suy giảm
5. Tính chất đờm :
• Đờm dính, có màu trắng, vàng hoặc xanh khi có bội nhiễm.

Các triệu chứng này thường xuất hiện đột ngột, dữ dội và thất thường. Nếu quan sát thấy các dấu hiệu này, nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

 

Nguyên nhân gây kích phát hen suyễn là gì?

Nguyên nhân gây kích thích hen suyễn là sự kích hoạt và viêm trong đường hô hấp dưới, gây co thắt và viêm trong các đường thở. Một số nguyên nhân gây kích thích hen suyễn bao gồm:

1. Dị ứng: Dị ứng là nguyên nhân phổ biến gây kích thích hen suyễn. Các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, vi khuẩn, nấm mốc, phấn thực vật, phấn chó, mèo hoặc côn trùng có thể kích hoạt phản ứng dị ứng và gây triệu chứng hen suyễn.

2. Môi trường ô nhiễm: Môi trường ô nhiễm có thể gây kích thích hen suyễn. Các chất ô nhiễm trong không khí, chẳng hạn như bụi mịn, hóa chất, khói ô tô, khói công nghiệp và hơi xăng, có thể gây viêm nhiễm và co thắt trong đường hô hấp.

3. Các tác nhân kích thích hóa học: Tiếp xúc với các chất kích thích hóa học như hóa chất trong công việc, hơi hóa chất trong nhà, thuốc lá, thuốc lá điện tử, hơi sơn, hơi sắt hoặc hợp chất hóa học khác có thể gây kích thích và kích hoạt triệu chứng hen suyễn.

4. Các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp: Các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như cảm lạnh, viêm mũi xoang, viêm phế quản hoặc viêm phổi có thể làm kích hoạt hen suyễn.

5. Các tác nhân khác: Các tác nhân khác như thay đổi thời tiết, tình trạng thể lực, stress, đồ gia dụng như vải, nệm, chăn, đệm, hoặc tác động từ hoạt động vận động mạnh cũng có thể gây kích thích hen suyễn ở một số người.

Tuy nhiên, hen suyễn không chỉ do một nguyên nhân duy nhất, mà là một sự kết hợp của nhiều yếu tố di truyền, môi trường và cơ chế miễn dịch. Mỗi người có thể có những nguyên nhân gây kích thích riêng, và quan trọng là xác định được những tác nhân gây kích thích cá nhân và cố gắng tránh chúng để kiểm soát triệu chứng hen suyễn.

Nguyên nhân hen suyễn có thể di truyền không?

Có, hen suyễn có thể được di truyền. Một nguyên nhân chính của hen suyễn là yếu tố di truyền. Nếu một người có một hoặc cả hai cha mẹ mắc hen suyễn, khả năng xuất hiện hen suyễn ở con cái sẽ cao hơn so với những người không có tiền sử gia đình về hen suyễn.

Tuy nhiên, di truyền hen suyễn không phải là đơn giản và đặc định. Hen suyễn không được điều chỉnh bởi một gen duy nhất mà liên quan đến nhiều yếu tố di truyền khác nhau. Có nhiều gen có thể đóng vai trò trong sự phát triển của hen suyễn, và tương tác giữa các gen và yếu tố môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến sự xuất hiện và nặng nhẹ của bệnh.

Nếu một người có yếu tố di truyền hen suyễn, điều này không đồng nghĩa với việc họ chắc chắn sẽ mắc bệnh. Môi trường và các yếu tố khác cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt và điều khiển triệu chứng hen suyễn. Do đó, nguyên nhân di truyền chỉ là một phần trong cơ chế phát triển hen suyễn, và sự tương tác giữa di truyền và môi trường cần được xem xét để hiểu rõ hơn về bệnh.

 

Nguyên nhân di truyền hen suyễn có thể được kiểm soát hay ngăn chặn không?

Nguyên nhân di truyền hen suyễn không thể được kiểm soát hoặc ngăn chặn trực tiếp. Vì hen suyễn là một bệnh di truyền phức tạp, nó phụ thuộc vào tương tác giữa nhiều gen và yếu tố môi trường.

Tuy nhiên, có một số biện pháp mà bạn có thể thực hiện để giảm nguy cơ phát triển và kiểm soát triệu chứng hen suyễn:

1. Tránh tiếp xúc với tác nhân kích thích: Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây kích thích hen suyễn như phấn hoa, bụi mịn, hóa chất, thuốc lá, hơi hóa chất và các chất gây dị ứng khác.
2. Quản lý môi trường sống: Đảm bảo không khí trong nhà sạch, tránh ô nhiễm không khí, duy trì độ ẩm phù hợp và vệ sinh định kỳ trong nhà.
3. Thực hiện phác đồ điều trị: Nếu đã được chẩn đoán mắc hen suyễn, tuân thủ phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định, bao gồm sử dụng thuốc hen suyễn, hít thuốc, và các biện pháp phòng ngừa.
4. Quản lý stress và tăng cường sức khỏe: Stress có thể kích hoạt triệu chứng hen suyễn, vì vậy hãy tìm cách quản lý stress thông qua hoạt động thể dục, yoga, thiền định, và duy trì một lối sống lành mạnh.
5. Hỗ trợ chăm sóc y tế: Định kỳ kiểm tra sức khỏe với bác sĩ và tuân thủ theo hướng dẫn điều trị giúp kiểm soát triệu chứng và giảm nguy cơ cấp phát hen suyễn.

Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn nguyên nhân di truyền hen suyễn, nhưng việc thực hiện các biện pháp trên có thể giúp kiểm soát và cải thiện chất lượng cuộc sống của người mắc hen suyễn.

 

Nguyên nhân di truyền hen suyễn có thể ảnh hưởng đến con cái không?

Có, nguyên nhân di truyền hen suyễn có thể ảnh hưởng đến con cái. Nếu một hoặc cả hai cha mẹ mắc hen suyễn, khả năng con cái mắc hen suyễn sẽ tăng lên so với những người không có tiền sử gia đình về bệnh.

Tuy nhiên, việc con cái thừa hưởng nguyên nhân di truyền hen suyễn không đồng nghĩa với việc chắc chắn mắc bệnh. Môi trường và các yếu tố khác cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt và điều khiển triệu chứng hen suyễn. Một số trường hợp, ngay cả khi có yếu tố di truyền hen suyễn, con cái vẫn có thể không bị bệnh hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ.

Điều quan trọng là nắm bắt thông tin về tiền sử gia đình và nguyên nhân di truyền hen suyễn. Nếu có tiền sử gia đình về hen suyễn, bạn nên thảo luận với bác sĩ để được tư vấn và theo dõi sức khỏe của con cái. Bác sĩ có thể đề xuất các biện pháp phòng ngừa, kiểm tra và theo dõi sớm để giảm nguy cơ và kiểm soát hen suyễn trong trường hợp trẻ em có yếu tố di truyền.

 

Nguyên nhân di truyền hen suyễn có thể được kiểm tra như thế nào?

Hiện tại, không có một phương pháp kiểm tra di truyền cụ thể để xác định nguyên nhân di truyền hen suyễn. Hen suyễn là một bệnh phức tạp có sự tương tác giữa nhiều gen và yếu tố môi trường, không được điều chỉnh bởi một gen duy nhất.

Tuy nhiên, nếu trong gia đình của bạn có tiền sử gia đình về hen suyễn và bạn quan ngại về nguy cơ di truyền cho con cái, bạn có thể thảo luận với bác sĩ để được tư vấn và đánh giá rủi ro di truyền. Bác sĩ có thể tiến hành một cuộc phỏng vấn y tế chi tiết về tiền sử gia đình và triệu chứng của bạn hoặc các thành viên gia đình khác để đánh giá nguy cơ di truyền.

Ngoài ra, các bác sĩ chuyên khoa di truyền học cũng có thể tiến hành các xét nghiệm di truyền như xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm ADN để tìm kiếm các biểu hiện di truyền đặc biệt hoặc các biến thể gen liên quan đến hen suyễn. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi sự chuyên môn và chỉ định cụ thể từ bác sĩ di truyền học và không áp dụng cho tất cả mọi người.

Quan trọng nhất là thảo luận với bác sĩ để được tư vấn và xác định các biện pháp theo dõi và phòng ngừa phù hợp cho nguy cơ di truyền hen suyễn trong gia đình của bạn.

 

Nguy cơ di truyền hen suyễn có khác nhau giữa nam và nữ không?

Có, nguy cơ di truyền hen suyễn có thể có sự khác nhau giữa nam và nữ. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào cách di truyền và cấu trúc gen liên quan đến hen suyễn.

Một số nghiên cứu cho thấy rằng các gen liên quan đến hen suyễn có thể có tương tác khác nhau hoặc tỉ lệ kế thừa khác nhau giữa nam và nữ. Ví dụ, một số nghiên cứu cho thấy một số biến thể gen có liên quan đến hen suyễn có thể có tác động mạnh hơn ở nam giới, trong khi các biến thể khác có tác động mạnh hơn ở nữ giới. Tuy nhiên, nghiên cứu về vấn đề này vẫn còn đang được tiếp tục và không có kết quả rõ ràng cho đến nay.

Ngoài ra, môi trường và yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến triệu chứng hen suyễn cũng có thể khác nhau giữa nam và nữ. Ví dụ, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng nữ có thể có nguy cơ cao hơn bị hen suyễn do tác động của hormone nữ, như estrogen.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hen suyễn là một bệnh phức tạp và các yếu tố di truyền và môi trường tương tác với nhau để góp phần vào sự phát triển của bệnh. Do đó, việc xác định nguy cơ di truyền hen suyễn cụ thể cho từng giới tính là khá phức tạp và đòi hỏi sự nghiên cứu tiếp tục.

 

Nguy cơ di truyền hen suyễn có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố môi trường như thế nào?

Yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng đáng kể đến nguy cơ di truyền hen suyễn. Mặc dù hen suyễn có yếu tố di truyền, nhưng môi trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt và điều khiển triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng đến nguy cơ di truyền hen suyễn:

1. Hút thuốc: Hút thuốc là một yếu tố môi trường quan trọng có thể tăng nguy cơ mắc hen suyễn. Cả việc hút thuốc trực tiếp và tiếp xúc với khói thuốc từ môi trường có thể gây kích thích và tổn hại đường hô hấp, góp phần vào phát triển và gia tăng triệu chứng hen suyễn.
2. Ô nhiễm không khí: Tiếp xúc với ô nhiễm không khí, như khói bụi, hóa chất, chất ô nhiễm từ công nghiệp và giao thông, cũng có thể tăng nguy cơ hen suyễn. Các chất ô nhiễm này có thể gây viêm nhiễm đường hô hấp và kích thích bệnh lý hen suyễn.
3. Dị ứng và mẫn cảm: Các dị ứng và mẫn cảm đối với các chất như phấn hoa, bụi nhà, vi khuẩn, nấm mốc, thú nuôi, côn trùng, có thể góp phần vào triệu chứng hen suyễn. Khi mắc dị ứng, cơ thể có phản ứng quá mức đối với các chất này, gây viêm nhiễm và co thắt đường hô hấp.
4. Môi trường làm việc: Môi trường làm việc có thể chứa các chất hóa học có thể gây kích thích và gây tổn thương đường hô hấp, dẫn đến triệu chứng hen suyễn. Ví dụ, hơi hóa chất, bụi mịn, hơi sơn, chất tẩy rửa trong môi trường làm việc có thể góp phần vào việc phát triển bệnh.
5. Môi trường sinh sống: Một số yếu tố môi trường trong cuộc sống hàng ngày, như độ ẩm cao, thay đổi thời tiết, ô nhiễm nước, cũng có thể ảnh hưởng đến triệu chứng hen suyễn.

Tuy nguy cơ di truyền hen suyễn không thể thay đổi, việc hạn chế tiếp xúc với các yếu tố môi trường có thể giúp giảm nguy cơ và kiểm soát triệu chứng hen suyễn. Điều quan trọng là tạo một môi trường lành mạnh và hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây kích thích và viêm nhiễm đường hô hấp.

 

Tôi nên làm gì nếu tôi cảm thấy triệu chứng hen phế quản tăng cao khi mắc cảm cúm?

Nếu bạn mắc cảm cúm và triệu chứng hen phế quản của bạn tăng cao, có một số biện pháp bạn có thể thực hiện để giảm triệu chứng và cải thiện tình trạng của mình. Dưới đây là một số gợi ý:

1. Liên hệ với bác sĩ: Nếu triệu chứng hen phế quản trở nên nghiêm trọng hoặc khó thở, quan trọng nhất là liên hệ với bác sĩ của bạn. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng của bạn và chỉ đạo về việc điều trị, bao gồm việc sử dụng thuốc hen phế quản và cảm cúm.

2. Tiếp tục sử dụng thuốc hen phế quản: Nếu bạn đang sử dụng ICS hoặc bất kỳ loại thuốc hen phế quản nào khác, tiếp tục sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ. Đừng ngừng sử dụng thuốc mà không có sự chỉ đạo từ chuyên gia y tế.

3. Tăng tần suất sử dụng thuốc hít: Nếu bạn đang sử dụng thuốc hít để kiểm soát triệu chứng hen phế quản, bạn có thể cần tăng tần suất sử dụng thuốc hít trong thời gian mắc cảm cúm. Hãy thảo luận với bác sĩ về việc tăng liều lượng hoặc tần suất sử dụng thuốc hít trong trường hợp này.

4. Giữ cho môi trường trong nhà sạch: Đảm bảo rằng không khí trong nhà của bạn là trong lành và không có tác nhân kích thích hen phế quản như khói thuốc, bụi bẩn hay chất gây dị ứng khác. Sử dụng máy lọc không khí hoặc đèn côn trùng để giảm tác nhân gây kích thích.

5. Nghỉ ngơi và giữ cơ thể ấm: Nghỉ ngơi đủ, uống nhiều nước và giữ cho cơ thể ấm áp có thể giúp hỗ trợ quá trình phục hồi và làm giảm triệu chứng hen phế quản trong thời gian cảm cúm.

Tuy nhiên, quan trọng nhất là thảo luận với bác sĩ của bạn để được tư vấn cụ thể và nhận hướng dẫn điều trị phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe và triệu chứng của bạn.

 

Bệnh hen có điều trị khỏi hẳn không ?

Hiện tại, không có phương pháp điều trị nào có thể khỏi hoàn toàn bệnh hen. Hen suyễn là một bệnh mạn tính và thường được kiểm soát để giảm triệu chứng và nguy cơ cơn cấp tính. Mục tiêu chính của điều trị hen suyễn là kiểm soát triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ đợt cấp.

Điều trị hen suyễn thường bao gồm sử dụng thuốc để giảm viêm và co thắt trong đường hô hấp, cùng với việc tránh tiếp xúc với tác nhân gây kích thích và các biện pháp quản lý môi trường. Việc sử dụng ICS (inhaled corticosteroids) là một trong những thuốc chủ chốt trong điều trị hen suyễn, đặc biệt là trong các trường hợp hen suyễn mạn tính và nặng.

Dù không thể khỏi hẳn bệnh hen suyễn, việc kiểm soát triệu chứng và nguy cơ đợt cấp có thể giúp người bệnh sống một cuộc sống bình thường và hoạt động hàng ngày mà không bị hạn chế quá nhiều. Quan trọng nhất là thiết lập một kế hoạch điều trị phù hợp với bác sĩ chuyên khoa và tuân thủ chế độ điều trị được chỉ định để đạt được kiểm soát tốt nhất của bệnh.

 

Có những biện pháp quản lý môi trường nào giúp kiểm soát triệu chứng hen suyễn?

Có một số biện pháp quản lý môi trường có thể giúp kiểm soát triệu chứng hen suyễn và giảm nguy cơ đợt cấp. Dưới đây là một số biện pháp quan trọng:

1. Tránh tiếp xúc với tác nhân gây kích thích: Nắm bắt và tránh tiếp xúc với các tác nhân gây kích thích có thể kích hoạt triệu chứng hen suyễn. Ví dụ: hóa chất mạnh, khói thuốc, bụi, phấn hoa, thú nuôi hoặc lông động vật.

2. Giữ không khí trong nhà sạch: Đảm bảo không khí trong nhà sạch và không có tác nhân gây kích thích có hại như hóa chất, mùi hóa chất, bụi mịn hoặc vi khuẩn. Thông gió nhà, vệ sinh định kỳ và sử dụng bộ lọc không khí hoặc máy lọc không khí có thể giúp cải thiện chất lượng không khí trong nhà.

3. Kiểm soát độ ẩm: Giữ độ ẩm trong nhà ở mức ổn định để tránh tạo điều kiện phát triển của các mầm bệnh và vi khuẩn. Điều này có thể được đạt bằng cách sử dụng máy lọc không khí hoặc máy điều hòa không khí để điều chỉnh độ ẩm.

4. Tránh tiếp xúc với hơi hóa chất: Cố gắng tránh tiếp xúc với hơi hóa chất trong môi trường làm việc hoặc trong các sản phẩm gia đình như chất tẩy rửa mạnh, sơn, mực in, chất làm bóng, và các hóa chất khác.

5. Quản lý stress: Stress có thể làm tăng nguy cơ đợt cấp hen suyễn. Hãy tìm cách quản lý stress, thực hiện các phương pháp thư giãn như yoga, thiền định, hoặc tập thể dục để giảm bớt tác động tiêu cực lên cơ thể.

Nhớ rằng các biện pháp quản lý môi trường có thể khác nhau cho mỗi người, nên tốt nhất là thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia hen suyễn để nhận được các khuyến nghị cụ thể dựa trên tình trạng sức khỏe và môi trường sống của bạn.

 

Tôi có thể tự điều trị triệu chứng hen phế quản trong thời gian mắc cảm cúm không?

Tự điều trị triệu chứng hen phế quản trong thời gian mắc cảm cúm có thể hữu ích để giảm khó thở. Dưới đây là một số biện pháp tự điều trị mà bạn có thể thử:

1. Uống nước đầy đủ: Uống đủ nước giúp giảm đờm và làm lỏng nhầy trong đường hô hấp, làm giảm triệu chứng hen phế quản.
2. Sử dụng hơi nước nóng: Hít hơi nước nóng từ một bát nước sôi hoặc tắm nước nóng có thể giúp làm giảm sự co thắt và giãn phế quản.
3. Sử dụng chế phẩm giảm ho: Siro ho không chứa codeine có thể giúp làm giảm ho và giảm mức độ kích thích hen phế quản. Tuy nhiên, hãy tuân thủ hướng dẫn sử dụng và liên hệ với nhà thuốc hoặc bác sĩ nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào.
4. Thực hiện các biện pháp giảm kích thích: Tránh các tác nhân gây kích thích như khói thuốc, bụi, hóa chất hoặc chất gây dị ứng khác. Giữ môi trường sạch sẽ và thông thoáng trong nhà.
5. Nghỉ ngơi đầy đủ: Nghỉ ngơi đủ và không tải nặng cơ thể trong thời gian cảm cúm có thể giúp cơ thể hồi phục và làm giảm triệu chứng hen phế quản.

Tuy nhiên, quan trọng nhất là tôi khuyên bạn nên liên hệ với bác sĩ của mình để được tư vấn chính xác và nhận hướng dẫn điều trị phù hợp. Bác sĩ sẽ có cái nhìn toàn diện về tình trạng sức khỏe của bạn và có thể điều chỉnh hoặc thay đổi phương pháp điều trị cho phù hợp.

 

Người bị hen phế quản nên tránh những thức ăn nào?

Người bị hen phế quản không cần tránh những thức ăn cụ thể, nhưng có một số lưu ý về chế độ ăn có thể giúp hỗ trợ quá trình điều trị và quản lý triệu chứng. Dưới đây là một số điều bạn có thể cân nhắc:

1. Tránh các chất kích thích: Một số chất kích thích như cafein, cồn, và các chất kích thích khác có thể gây kích thích hen phế quản. Hạn chế tiêu thụ các loại thức uống chứa cafein và cố gắng tránh các chất kích thích khác có thể giúp giảm triệu chứng.

2. Hạn chế thực phẩm gây dị ứng: Nếu bạn biết mình có dị ứng với một số thực phẩm nhất định, hạn chế tiêu thụ chúng có thể giúp giảm nguy cơ phản ứng và triệu chứng hen phế quản.

3. Bổ sung chất chống viêm: Các chất chống viêm tự nhiên có thể giúp giảm viêm trong đường hô hấp. Hãy xem xét việc bổ sung các thực phẩm giàu chất chống viêm như các loại rau xanh, hạt, quả chín, cá hồi, dầu ô liu và nhiều loại gia vị khác.

4. Cân nhắc về tình trạng cảm lạnh: Đối với một số người, ăn thức ăn lạnh có thể kích thích hoặc làm tăng triệu chứng hen phế quản. Nếu bạn cảm thấy nhạy cảm với thức ăn lạnh, hạn chế tiêu thụ thực phẩm và đồ uống lạnh.

5. Dinh dưỡng cân đối: Đảm bảo bạn có một chế độ ăn cân đối và bổ sung đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, bao gồm protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất. Điều này giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ sức khỏe phổi.

Tuy nhiên, mỗi người có thể có những yêu cầu dinh dưỡng riêng, vì vậy tôi khuyến nghị bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có lời khuyên phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.

 

Người bị hen phế quản nên kiểm soát độ ẩm trong nhà ở mức bao nhiêu?

Điều kiện độ ẩm trong nhà tốt cho người bị hen phế quản thường nằm trong khoảng từ 30% đến 50%. Điều này giúp đảm bảo không khí không quá khô hoặc quá ẩm, góp phần vào sự thoải mái hô hấp và giảm triệu chứng hen phế quản. Tuy nhiên, mức độ ẩm cụ thể có thể thay đổi tùy theo sự thoải mái cá nhân của từng người.

Dưới đây là một số hướng dẫn tổng quát về mức độ ẩm trong nhà:

· Độ ẩm quá cao: Độ ẩm trong nhà không nên quá cao, vì điều này có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc và côn trùng. Độ ẩm quá cao có thể gây kích thích và tổn thương hệ hô hấp. Mức độ ẩm từ 30% đến 50% là lý tưởng để ngăn chặn tình trạng này.

· Độ ẩm quá thấp: Độ ẩm quá thấp cũng không tốt cho người bị hen phế quản. Không khí quá khô có thể làm khô màng nhầy trong phế quản và gây ra sự khó chịu và khó thở. Điều này có thể gây ra cảm giác khô họng, mũi và da. Mức độ ẩm tối thiểu từ 30% có thể giúp duy trì độ ẩm trong nhà ở mức tương đối.

Để đo độ ẩm trong nhà, bạn có thể sử dụng một thiết bị đo độ ẩm như hygrometer. Nếu độ ẩm trong nhà của bạn quá cao hoặc quá thấp, bạn có thể sử dụng các biện pháp điều chỉnh độ ẩm như sử dụng máy lọc không khí có chức năng điều chỉnh độ ẩm hoặc máy tạo ẩm để duy trì mức độ ẩm trong khoảng lý tưởng.

Tuy nhiên, lưu ý rằng mức độ ẩm tốt nhất có thể thay đổi tùy thuộc vào thể trạng và sự thoải mái cá nhân của từng người. Vì vậy, tư vấn của bác sĩ của bạn là quan trọng để đảm bảo rằng mức độ ẩm trong nhà được điều chỉnh phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.

 

 

Khi nào cơn hen của tôi cần đi cấp cứu bệnh viện?

Khi bạn gặp các triệu chứng hen phế quản nghiêm trọng hoặc cần chăm sóc y tế ngay lập tức, bạn nên đến bệnh viện để được cấp cứu. Dưới đây là một số tình huống mà bạn nên xem xét đi cấp cứu:

1. Khó thở nghiêm trọng: Nếu bạn thở nhanh, ngực co rút mạnh, hoặc môi và ngón tay có màu xanh tái, đây là dấu hiệu của việc không đủ oxy và cần đến sự chăm sóc y tế khẩn cấp.
2. Cảm giác ngột ngạt nghiêm trọng: Nếu bạn có cảm giác ngột ngạt đến mức không thể nói chuyện hay uống nước, và có biểu hiện như khan tiếng, khó thở và cảm giác sợ hãi, cần đưa đi cấp cứu.
3. Cơn hen phế quản không kiểm soát được: Nếu bạn bị cơn hen phế quản cấp mà các biện pháp tự chăm sóc như sử dụng thuốc hen không đem lại hiệu quả hoặc triệu chứng không giảm sau một thời gian ngắn, hãy đưa đi cấp cứu.
4. Sự suy giảm nhanh chóng của tình trạng sức khỏe: Nếu bạn có triệu chứng hen phế quản nặng hơn và tình trạng sức khỏe suy giảm nhanh chóng, như mệt mỏi cực độ, khó thở ngày càng trở nên tồi tệ, hoặc ngưng thở, đó là tín hiệu cần tới bệnh viện ngay lập tức.

Khi gặp bất kỳ tình huống khẩn cấp nào, hãy gọi số cấp cứu trong nước (ở Việt Nam là 115) hoặc đến bệnh viện gần nhất để được chăm sóc y tế chuyên nghiệp và kịp thời.

 

Những phương pháp nào giúp bác sĩ xác định mức độ nặng của cơn hen ?

Bác sĩ sẽ sử dụng một số phương pháp để xác định mức độ nặng của cơn hen. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến được sử dụng:

1. Lịch sử triệu chứng: Bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử triệu chứng của bạn, bao gồm tần suất và cường độ các cuộc tấn công hen, thời gian kéo dài và triệu chứng đi kèm. Bằng cách hiểu rõ hơn về triệu chứng của bạn, bác sĩ có thể đánh giá mức độ nặng của cơn hen.
2. Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện một khám lâm sàng kỹ lưỡng, tập trung vào việc nghe phổi và tim bằng ống nghe . Họ sẽ lắng nghe âm thanh gọi là "rít" trong phổi, dấu hiệu của việc co thắt các cơ đường hô hấp.
3. Kết quả xét nghiệm chức năng phổi: Bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện các xét nghiệm chức năng phổi để đo lượng không khí bạn có thể hít vào và thở ra, tốc độ dòng không khí trong phổi và khả năng của phổi trong việc chuyển đổi oxy và CO2.
4. Điện tim: Bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện một xét nghiệm điện tim để kiểm tra tình trạng tim mạch và loại trừ các vấn đề tim có thể gây ra triệu chứng tương tự như hen.

Dựa trên kết quả của các phương pháp trên, bác sĩ sẽ đưa ra đánh giá về mức độ nặng của cơn hen và tùy thuộc vào đó, lập kế hoạch điều trị phù hợp. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng chỉ có bác sĩ mới có thể đưa ra đánh giá chính xác về mức độ nặng của cơn hen dựa trên thông tin và xét nghiệm cụ thể.

Nguồn tài liệu: CHAT GPT 2023

 

 

• Trang trước
• Trang sau